Bollinger Bands เป็นเครื่องมือวิเคราะห์ทางเทคนิค (Technical Analysis Tool) ที่ได้รับความนิยมอย่างมาก ถูกคิดค้นโดย John Bollinger ในช่วงปี 1980s หน้าที่หลักคือการช่วยวัด ความผันผวน (Volatility) ของราคา และช่วยในการระบุว่าราคาปัจจุบันอยู่ในระดับที่ค่อนข้างสูงหรือต่ำเมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ย

องค์ประกอบหลักของ Bollinger Bands

Bollinger Bands ประกอบด้วยเส้น 3 เส้นบนกราฟราคา ดังนี้:

• เส้นกลาง (Middle Band) :

คือ ค่าเฉลี่ยเคลื่อนที่อย่างง่าย (Simple Moving Average – SMA) โดยทั่วไปมักใช้ 20 คาบ (20-day SMA) เป็นค่าเริ่มต้น

ใช้เป็นตัวกำหนด แนวโน้ม (Trend): หากราคาเคลื่อนไหวอยู่เหนือเส้นกลางและเส้นกลางชี้ขึ้น อาจบ่งชี้ถึง แนวโน้มขาขึ้น (Uptrend) และในทางกลับกันหากราคาเคลื่อนไหวอยู่ใต้เส้นกลางและเส้นกลางชี้ลง อาจบ่งชี้ถึง แนวโน้มขาลง (Downtrend)

• เส้นบน (Upper Band) :

คำนวณจาก เส้นกลางบวกด้วยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation – SD) จำนวนหนึ่ง (โดยปกติคือ 2 เท่าของ SD)

ทำหน้าที่เป็น แนวต้านแบบพลวัต (Dynamic Resistance) และเมื่อราคาแตะหรือทะลุเส้นบน อาจบ่งชี้ถึงภาวะ ซื้อมากเกินไป (Overbought)

• เส้นล่าง (Lower Band) :

คำนวณจาก เส้นกลางลบด้วยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน จำนวนหนึ่ง (โดยปกติคือ 2 เท่าของ SD)

ทำหน้าที่เป็น แนวรับแบบพลวัต (Dynamic Support) และเมื่อราคาแตะหรือทะลุเส้นล่าง อาจบ่งชี้ถึงภาวะ ขายมากเกินไป (Oversold)

การตีความที่สำคัญสำหรับมือใหม่

Bollinger Bands ช่วยให้เทรดเดอร์มือใหม่เข้าใจตลาดได้ง่ายขึ้นผ่านการสังเกตดังต่อไปนี้:

1. การวัดความผันผวน (Volatility)

แถบขยายกว้าง (Expansion): เมื่อราคาเคลื่อนไหวผันผวนสูง เส้นบนและเส้นล่างจะถ่างออกจากกัน

แถบหดตัวแคบ (Contraction หรือ “Squeeze”) : เมื่อราคาเคลื่อนไหวผันผวนต่ำ เส้นบนและเส้นล่างจะเข้าหากัน การหดตัวแคบนี้มักเป็นสัญญาณเบื้องต้นว่า การเคลื่อนไหวของราคาครั้งใหญ่ (Breakout) อาจกำลังจะเกิดขึ้นในไม่ช้า (ทั้งขาขึ้นหรือขาลง)

2. การระบุสัญญาณซื้อ-ขายเบื้องต้น

ในตลาดที่ไม่มีแนวโน้มชัดเจน (Sideways หรือ Ranging Market) ราคาจะวิ่งอยู่ระหว่างเส้นบนและเส้นล่าง:

สัญญาณขาย (Sell Signal) : เมื่อราคาขึ้นไปแตะหรือเข้าใกล้ เส้นบน มาก (ภาวะ Overbought) เทรดเดอร์อาจพิจารณาหาโอกาสขาย (Sell)

สัญญาณซื้อ (Buy Signal) : เมื่อราคาลงไปแตะหรือเข้าใกล้ เส้นล่าง มาก (ภาวะ Oversold) เทรดเดอร์อาจพิจารณาหาโอกาสซื้อ (Buy)

สูตรการคำนวณเบื้องต้น

โดยปกติแล้ว ซอฟต์แวร์การเทรดจะคำนวณให้โดยอัตโนมัติ แต่เพื่อให้เข้าใจหลักการ:

• เส้นกลาง (Middle Band)=SMA (20 คาบ)

• เส้นบน (Upper Band)=SMA+(2×SD)

• เส้นล่าง (Lower Band)=SMA−(2×SD)

ข้อควรระวัง : ควรใช้ Bollinger Bands ร่วมกับเครื่องมืออื่น ๆ (เช่น RSI หรือ MACD) เพื่อยืนยันสัญญาณ โดยเฉพาะในตลาดที่มีแนวโน้มรุนแรง (Strong Trend) เพราะราคาอาจเกาะเส้นบนหรือเส้นล่างไปได้เรื่อย ๆ โดยไม่กลับตัวทันที